ارتدنسی علم تصحیح روابط نامناسب فکی و درمان جفت شدن غلط دندانها و ردیف کردن دندانهای نامنظم می باشد. که تشخیص، پیشگیری، تفسیر و درمان آن توسط دندانپزشکان عمومی و در موارد پیچیده تر توسط متخصصین ارتودنسی عملی می گردد
اکلوژن عبارتست از روابط و قرارگیری بین دندانها و فکین که به موارد غیر طبیعی آن مال اکلوژن گفته می شود .
از علل مال اکلوژن و ناهنجاریهای دندانی فکی می توان به عوامل :
1-ارثی
2-عوامل رشدی تکامل
3-عوامل محیطی مانند زودتر و دیرتر از موعد کشیدن دندانهای شیری ، تنفس دهانی عاداتی چون مکیدن انگشتان جویدن ناخن و اجسام سخت، و خوردن پستانک در سنین بالاتر اشاره کرد.
ناهنجاریهای فکی و دندانی تأثیر بسیار مخربی در زیبایی چهره ، تکلم و حتی غذا خوردن افراد باقی می گذارد. بهترین سن برای انجام ارتودنسی در سنین 11 10 سالگی می باشد چون قابلیت تغییر مکان دندانها همزمان با رشد فک و صورت و رویش دندانهای دائمی وجود دارد .
در مان ارتودنسی به دو صور ت ثابت و متحرک انجام میگرد. ارتودنسی متحرک در سنین پایین و با انجام قالب گیری و ساخت پلاک ارتودنسی آکریلی صورت می گیرد که از دهان بیمار خارج می شود اما ارتودنسی ثابت در سنین بالاتر و ناهنجاریهای پیچیده تر و چسباندن سیم و براکتهای ارتودنسی به دندان عملی می شود که مدت درمان بطور تقریبی از 6 ماه تا 3 سال طول می کشد. این معالجات بدون درد بوده و همکاری و مراجعات مکرر بیمار به مطب ادامه درمان ر ا میسر می سازد.
مراقبتهای دندانپزشکی در ارتودنسی ثابت و متحرک :
1-برای آنکه در ارتودنسی ثابت یا متحرک نتیجه درمانی مطلوب حاصل شود همکاری و مراجعات .منظم بیمار به مطب دندانپزشکی جهت فعال کردن سیم و فنرهای ارتودنسی الزامیست.
2-در ارتودنسی متحرک ، پلاکهای ارتودنسی غیر از هنگام خوردن غذا و آشامیدن باید از دهان خارج شود و پس از صرف غذا و تمیز کردن دندانها و پلاکهای ارتودنسی مجدداً در دهان گذاشته شود.
3-تمیز کردن براکتها و سیمهای ثابت ارتودنسی بعلت غیر متحرک بودن و جلوگیری از گیر غذایی و پوسیدگی دندانها می بایست توسط مسواکهای مخصوص انجام گیرد تا از بو .گرفتن و تغییر رنگ آن جلوگیری شود.
4-با مشاهده هر گونه زخم و ممانعت در غذا خوردن و صحبت کردن توسط وسایل ارتودنسی .هرگز آن را دستکاری نکنید و جهت رفع مشکل به مطب مراجعه کنید.
5-پس از تحویل پلاکهای متحرک یا چسباندن سیمهای ثابت در دهان ، چند روز اول صحبت کردن ، غذا خوردن بعلت وجود جسم خارجی در دهان دچار مشکل می شود اما بمرور زمان به آن عادت خواهید کرد.
6- هزینه درمان و مدت درمان در ارتودنسی ثابت بیشتر از ارتودنسی متحرک بوده و در سنین بالاتر انجام می گیرد جهت پیشگیری با مشاهدۀ هر گونه اختلال و ناهنجاری دندانی و فکی در .کودکتان در سنین پایین تر اقدام کنید.
7-دندانپزشک شما مراحل کار و نوع درمان را برای شما شرح میدهد چون ممکنست برای ایجاد .فضا و ردیف کردن دندانها نیاز به کشیدن دندانهای دائمی باشد.
8- در ارتودنسی ثابت از جویدن آدامس و خوردن غذاهای سفت و شکننده و چسبنده با هدف .جلوگیر ی از شکسته شدن و کج شدن سیمهای ارتودنسی شدیداً اجتناب کنید.
9-هنگام فعالیتهای شدید و ورزشهای سنگین که با ضربه به سرو صورت ممکنست همراه باشد و یا هنگام شنا مراقب سیمهای ارتودنسی ثابت خود باشید و در صورت داشتن پلاکهای .متحرک آن را قبلاً از دهان خارج کر ده و در محفظه ای تمیز نگهدار ی کنید.
منبع:سایت پزشک